Κίρρωση του Ήπατος

Τι είναι η κίρρωση του ήπατος;

Το ήπαρ είναι το μεγαλύτερο συμπαγές όργανο στο σώμα μας. Εκτελεί πολλές σημαντικές λειτουργίες, όπως:

• Συνθέτει πρωτεΐνες του αίματος που βοηθούν στην πήξη, μεταφορά οξυγόνου, και βοηθώντας το ανοσοποιητικό σύστημα
• Αποθηκεύει περίσσεια θρεπτικών ουσιών και τα επιστρέφει στην κυκλοφορία όταν αυτά χερειαστούν
• Παράγει χολή, μια ουσία που χρειάζεται για να βοηθήσει στην πέψη των τροφίμων
• Συμμετέχει στην αποθήκευση των σακχάρων (γλυκόζη) με τη μορφή γλυκογόνου
• Καθαρίζει και αποβάλλει από τον οργανισμό τις επιβλαβείς ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των ναρκωτικών και του αλκοόλ

Κίρρωση είναι μια βραδέως αναπτυσσόμενη ασθένεια στην οποία ο υγιής ιστός του ήπατος αντικαθίσταται με ουλώδη ιστό. Ο ουλώδης ιστός επιβραδύνει την ικανότητα του ήπατος να επεξεργάζεται τις θρεπτικές ουσίες, ορμόνες, φάρμακα, και φυσικές τοξίνες. Μειώνει επίσης την παραγωγή των πρωτεϊνών και άλλων ουσιών που παράγονται από το ήπαρ Η κίρρωση καταστρέφει τελικά το συκώτι και το κάνει να μην  λειτουργεί σωστά.

Τι προκαλεί κίρρωση ήπατος;

Οι πιο κοινές αιτίες κίρρωσης είναι οι χρόνιες  ιογενείς λοιμώξεις του ήπατος (τύποι ηπατίτιδας Β και C), το λιπώδες ήπαρ που σχετίζεται με την παχυσαρκία και το διαβήτη, και η κατάχρηση αλκοόλ. Επιπλέον, οτιδήποτε καταστρέφει το συκώτι μπορεί να προκαλέσει κίρρωση, συμπεριλαμβανομένων των εξής κληρονομικών παθήσεων:

• Κυστική ίνωση
• Ασθένειες με εναπόθεση γλυκογόνου, στην οποία το σώμα δεν μπορεί να επεξεργαστεί το γλυκογόνο (μια μορφή σακχάρου που μετατρέπεται σε γλυκόζη και χρησιμεύει ως πηγή ενέργειας για το σώμα)
• Άλφα-1 ανεπάρκεια αντιθρυψίνης (μια απουσία ενός συγκεκριμένου ενζύμου στο ήπαρ)
• Ασθένειες που προκαλούν μη φυσιολογική ηπατική λειτουργία, όπως η αιμοχρωμάτωση (μια κατάσταση στην οποία  υπερβολικός σίδηρος απορροφάται και εναποτίθεται στο ήπαρ και άλλα όργανα), και η νόσος του Wilson ( παθολογική αποθήκευση  χαλκού στο ήπαρ)
• Απόφραξη του χοληδόχου πόρου. Ο αγωγός, χοληδόχος πόρος, μεταφέρει χολή από το ήπαρ που σχηματίζεται στο έντερο, όπου βοηθά στην πέψη των λιπών.
• Επαναλαμβανόμενες εξάρσεις της καρδιακής ανεπάρκειας, προκαλώντας συμφόρηση στο ήπαρ

Αν και λιγότερο πιθανό, άλλες αιτίες της κίρρωσης περιλαμβάνουν αντιδράσεις σε συνταγογραφούμενα φάρμακα, μακρά έκθεση σε περιβαλλοντικές τοξίνες, ή μολύνσεις από παράσιτα.

Οι άνθρωποι που πίνουν πολύ αλκοόλ θα νοσήσουν από κίρρωση του ήπατος;

Οι περισσότεροι άνθρωποι που πίνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ βλάπτουν το συκώτι τους με κάποιο τρόπο, αλλά δεν είναι όλοι αυτοί οι άνθρωποι που θα νοσήσουν με κίρρωση. Σε γενικές γραμμές, περίπου το 30% των ανθρώπων που πίνουν 250 έως 500 ml σκληρά ποτά ή άλλα αλκοολούχα ποτά κάθε μέρα για 15 χρόνια ή περισσότερο θα πάθουν κίρρωση. Οι γυναίκες που είναι βαριά πότες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους άνδρες. Οι άνθρωποι που έχουν ηπατίτιδα Β ή C είναι πιο πιθανό να υποστούν βλάβη του ήπατος από το αλκοόλ.

Ποια είναι τα συμπτώματα της κίρρωσης ήπατος;

Τα συμπτώματα της κίρρωσης εξαρτώνται από το στάδιο της ασθένειας. Στα αρχικά στάδια, μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα. Καθώς η νόσος επιδεινώνεται, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Απώλεια της όρεξης
• Kόπωση
• Aπώλεια βάρους ή ξαφνική αύξηση του σωματικού βάρους
• Mώλωπες
• Κιτρίνισμα του δέρματος ή των ματιών (ίκτερος)
• Φαγούρα στο δέρμα
• Kατακράτηση υγρών (οίδημα) και πρήξιμο στους αστραγάλους, τα πόδια και την κοιλιά
• Ένα καφέ ή πορτοκαλί χρώμα στα ούρα
• Ανοιχτόχρωμα κόπρανα
• Σύγχυση, αποπροσανατολισμός, αλλαγές στην προσωπικότητα
• Αίμα στα κόπρανα
• Πυρετός

Ένα πρώιμο σημάδι της κίρρωσης είναι η κατακράτηση υγρών και αλατιού. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει ως ένας πρησμένος αστράγαλος ή πόδι, αλλά μπορεί να προχωρήσει σε σημαντική κατακράτηση υγρών στην κοιλιά (ασκίτης). Με τη μείωση αλατιού στη διατροφή, και χρησιμοποιώντας το σωστό συνδυασμό των διουρητικών ,η κατακράτηση υγρών μπορεί να μειωθεί για κάποιο χρονικό διάστημα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να αφαιρέσει με παρακέντηση το υγρό από την κοιλιακή χώρα.

Το υγρό στην κοιλιακή χώρα μπορεί να μολυνθεί (μια κατάσταση που ονομάζεται περιτονίτιδα), η οποία απαιτεί γρήγορη διάγνωση και θεραπεία με αντιβιοτικά. Μερικοί άνθρωποι με σοβαρή κατακράτηση υγρών που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία μπορεί να χρειαστούν μεταμόσχευση ήπατος.

Επιπλοκές που σχετίζονται με την κίρρωση του ήπατος;

• Κιρσική αιμορραγία. Οι κιρσοί είναι διευρυμένες φλέβες, συνήθως στον οισοφάγο και το στομάχι.Η κιρσική αιμορραγία προκαλείται από πυλαία υπέρταση, η οποία είναι μία αύξηση στην πίεση στην πυλαία φλέβα (το μεγάλο αγγείο που μεταφέρει το αίμα από τα πεπτικά όργανα στο ήπαρ). Αυτή η αύξηση της πίεσης προκαλείται από απόφραξη της ροής του αίματος μέσω του ήπατος ως αποτέλεσμα της κίρρωσης. Οι κιρσοί γίνονται εύθραυστοι και μπορούν να αιμορραγήσουν εύκολα, προκαλώντας σοβαρή αιμορραγία  και ασκίτη.
• Σύγχυση της σκέψης και άλλες ψυχικές διαταραχές (ηπατική εγκεφαλοπάθεια). Η ηπατική εγκεφαλοπάθεια τις περισσότερες φορές συμβαίνει όταν ο ασθενής είχε κίρρωση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι τοξίνες που παράγονται στα έντερα μας απομακρύνεται κανονικά από το ήπαρ, αλλά από τη στιγμή λαμβάνει χώρα κίρρωση, το ήπαρ δεν μπορεί να αποτοξινώσει. Οι τοξίνες μπαίνουν στην κυκλοφορία του αίματος και μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση, αλλαγές στη συμπεριφορά, ακόμα και κώμα. Ένας γιατρός ο οποίος είναι ειδικός στο ήπαρ μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο αυτού του προβλήματος με τη χορήγηση ενός συνδυασμού φαρμάκων και με αλλαγές στη διατροφή.
• Άλλες σοβαρές επιπλοκές της κίρρωσης. Πολλά άλλα προβλήματα μπορεί να προκύψουν ως αποτέλεσμα της κίρρωσης, μεταξύ των οποίων:
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Μειωμένο οξυγόνο στο αίμα
• Διαβήτης
• Διαταραχές στο αίμα
• Αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων
• Αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας και μικροαιμορραγίες
• Γυναικομαστία σε άνδρες
• Πρόωρη εμμηνόπαυση
• Απώλεια μυικής μάζας

Οι περισσότερες από αυτές τις επιπλοκές μπορούν να αντιμετωπιστούν με φάρμακα. Μόλις η θεραπεία για αυτές τις επιπλοκές γίνεται αναποτελεσματική, το επόμενο βήμα θεωρείται η μεταμόσχευση ήπατος. Σχεδόν όλοι οι επιπλοκές μπορούν να θεραπευτούν με τη μεταμόσχευση. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, η προσεκτική διαχείριση μπορεί να μειώσει τις επιβλαβείς επιπτώσεις της κίρρωσης και μπορεί να καθυστερήσει ή ακόμη και να αποτρέψει την ανάγκη για μεταμόσχευση

Πως τίθεται η διάγνωση της κίρρωσης;

• Κλινική εξέταση. Κατά τη διάρκεια μιας κλινικής εξέτασης, ο γιατρός σας μπορεί να παρατηρήσει εάν το συκώτι σας είναι μεγάλο (στην κίρρωση του ήπατος είναι ανώμαλο και ακανόνιστο αντί για ομαλό)
• Εξετάσεις αίματος Εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται κίρρωση, θα σας συστήσει εξετάσεις αίματος για να ελέγξει την ηπατική λειτουργία
• Άλλες εξετάσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, πραγματοποιούνται άλλες εξετάσεις που λαμβάνουν εικόνες του ήπατος, όπως η αξονική τομογραφία (CT) ή το υπερηχογράφημα (U/S)
• Βιοψία. Ο γιατρός σας μπορεί να αποφασίσει να επιβεβαιώσει τη διάγνωση με λήψη δείγματος ιστού (βιοψία) από το ήπαρ.
• Επεμβάσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η κίρρωση διαγιγνώσκεται κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, όταν ο γιατρός είναι σε θέση να δει το σύνολο του ήπατος. Το ήπαρ μπορεί επίσης να επισκοπηθεί διαμέσω ενός λαπαροσκοπίου, μια συσκευή προβολής που εισάγεται μέσω μίας μικροσκοπικής τομής στην κοιλιά

Πως θεραπεύεται η κίρρωση του ήπατος;

Αν και δεν υπάρχει καμία θεραπεία για την κίρρωση, υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να καθυστερήσουν την πρόοδο της, και με τον τρόπο αυτό, να μειώσει τη ζημιά στα κύτταρα του ήπατος και να μείωσει τις επιπλοκές:

• Στην κίρρωση που προκαλείται από κατάχρηση αλκοόλ, το άτομο θα πρέπει να σταματήσει να πίνει αλκοόλ
• Σε όλους τους ασθενείς με κίρρωση του ήπατος που προκαλείται από αυτοάνοσα νοσήματα, νόσος του Wilson, ή αιμοχρωμάτωση, ο γιατρός θα συστήσει την κατάλληλη θεραπεία για την κίρρωση, καθώς και για το υποκείμενο νόσημα.
• Φαρμακευτική αγωγή μπορεί να δοθεί στον έλεγχο των συμπτωμάτων της κίρρωσης
• Το οίδημα (κατακράτηση υγρών) και ο ασκίτης (υγρό στην κοιλιακή χώρα) απαιτούν μείωση του άλατος στη διατροφή. Τα διουρητικά χάπια χρησιμοποιούνται για να απομακρυνθεί η περίσσεια του υγρού και να αποτραπεί το οίδημα
• Η δίαιτα και η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της σύγχυσης της ψυχικής κατάσταση που η κίρρωση μπορεί να προκαλέσει. Για παράδειγμα, μειώνοντας την ποσότητα του αλατιού έχει ως αποτελέσματα λιγότερη κατακράτηση υγρού στην κοιλιακή χώρα και τα πόδια. Μπορούν να δοθούν υπακτικά, όπως η λακτουλόζη για να βοηθήσουν στην απορρόφηση των τοξινών.
• Ορισμένα άτομα με σοβαρή κίρρωση μπορεί να χρειαστούν μεταμόσχευση ήπατος

Πως μπορώ να αποτρέψω την κίρρωση;

• Μην κάνετε κατάχρηση αλκοόλ. Αν το κάνετε πίνετε αλκοόλ, περιορίστε το πόσο που πίνετε και το πόσο συχνά. Αν πίνετε περισσότερο από 2 ποτά την ημέρα, αυξάνετε τον κίνδυνο.
• Αποφύγετε την υψηλού κινδύνου σεξουαλική συμπεριφορά, όπως η σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη με πολλαπλούς συντρόφους.
• Να είστε προσεκτικοί με τις συνθετικές χημικές ουσίες, όπως η προϊόντα καθαρισμού και  φυτοφάρμακα. Αν έρχεστε σε επαφή με  χημικές ουσίες συχνά, να φοράτε προστατευτικό ρουχισμό και μάσκα προσώπου.
• Εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα B.
• Η φτωχή διατροφή, που συνήθως συνδέεται με την κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών, μπορεί να παίζει ρόλο στην αιτιολογία της κίρρωση. Φάτε μια καλά ισορροπημένη, χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά διατροφή με λήψη των απαραίτητων βιταμινών.

Διαβάστε Επίσης